Hoe komt een infographic tot stand?

Infographics zijn HOT! Ik maakte er een heleboel afgelopen jaar, zie mijn design portfolio. Maar je bouwt ze niet zomaar eventjes snel. Een infographic vraagt net als alle andere visualisaties (presentatie of website) om het stellen van de juiste vragen en een gestroomlijnd proces. Daarom doe ik een boekje open over ik het ontwerpen van infographics aanpak!

Voorbeeld: Infographic Bits of Freedom

De voorbeelden komen van de infographic “Jouw data wordt verzameld tijdens corona” die ik ontwierp voor Bits of Freedom over een onderzoek van Sarah Stapel naar dataverzameling tijdens de coronacrisis.

1. Wat is het doel van je infographic?

De allereerste vraag die ik voor ELKE opdracht stel is: “Wat is je doel? Wat wil je bereiken met het ontwikkelen van een infographic? Het kost namelijk tijd, geld en energie, dan moet je dat wel effectief inzetten. Wil je informeren, entertainen, inspireren of overtuigen? Meestal zeggen opdrachtgevers dat ze willen informeren, maar ik denk dat het vaker inspireren en overtuigen is.

Naast het doel is het ook belangrijk om na te denken over waarom het zo belangrijk is dat deze informatie verspreid wordt. Wat is het probleem? Welke informatie-gap lost het op? Dat helpt soms met het maken van de structuur van de infographic (gebaseerd op klassieke storytelling techieken).

**Het doel van Sarah: “**Het doel van mijn onderzoek was om op een begrijpelijke wijze duidelijk te maken welke gegevens worden verzameld tijdens corona. De maatregelen worden onvoldoende tegelijkertijd behandeld waardoor er een gebrek is aan het hele plaatje. Een infographic kan dit op een overzichtelijke manier illustreren.”

2. Wie is de doelgroep?

Is de doelgroep van de infographic een collega van de universiteit, ouderen met een chronische ziekte, tieners die veel op sociale media zitten of een lokale wethouder? Dat maakt nogal wat uit voor het design, de inhoud en de toon van de tekst. Als je deze helder hebt, dan worden alle vervolgkeuzes makkelijker.

3. Wat moet er in de infographic komen te staan?

Verzamel vervolgens alle informatie die in de infographic moet komen te staan. Dat kan van alles zijn, tekst, afbeeldingen, data, quotes.

Een infographic heeft meestal de volgende elementen:

• Titel – Een pakkende titel met een prikkelende vraag of de kernboodschap van de infographic. Bijvoorbeeld: “Hoe wordt jouw data verzameld tijdens corona?” of “Eerstegeneratiestudenten hebben meer drempels om hoger onderwijs goed af te ronden”.
• Introductietekst – Is alleen nodig als het een complex onderwerp is dat zonder introductie niet te snappen is. Voor een infographic over “6 manieren waarop je koffie kunt drinken” is een inleidende tekst niet echt nodig.
• Bijschriften – Een korte toelichting op de onderdelen van de visualisatie.
• Credits – Vermeld de maker, de opdrachtgever (met eventueel contactinformatie), en waar je meer kunt lezen over het onderzoek.

Het is aan de opdrachtgever om een eerste opzet te maken voor wat er in de infographic moet staan. Sarah had bijvoorbeeld zelf al een goede schets gemaakt over hoe ze de infographic voor zich zag. Dat is voor mij als ontwerper erg fijn om mee te werken!

Voorbeeld van een infographic schets:

4. Een stijl zoeken die aansluit bij je doel en doelgroep

Pas wanneer het 100% duidelijk is wat we willen bereiken en wat de doelgroep is ga ik inspiratie opdoen voor de stijl van de infographic. Daarmee bedoel ik het gebruik van fonts, kleuren, design elementen zoals icoontjes, illustraties, gradiënten, lijntjes, patronen en fotografie.

Soms is het makkelijk, dan moet het design aansluiten bij een bestaande huisstijl van het bedrijf. Maar als je een onderzoeker bent, heb je waarschijnlijk geen huisstijl en kun je soms prima afwijken van de stijl van je instituut.

Ik vraag vaak of de opdrachtgever een moodboard kan maken met kleuren en designs die ze aanspreken. Pinterest is hier handig voor. Een moodboard kan bestaan uit andere infographics, posters, websites of zelfs abstracte kunstwerken. Dat geeft mij inspiratie voor de designrichting en zorgt ervoor dat de opdrachtgever de stijl ook daadwerkelijk mooi vind (smaken verschillen namelijk…).

Voorbeeld: eerste design schets

Ik kreeg carte blanche van Bits of Freedom met het ontwerp. Het moest wel een beetje aansluiten bij hun eigen huisstijl. Hun huisstijl voelt een beetje analoog, met pittige kleuren. Ik pakte Illustrator erbij en ging op zoek naar een goede stijl door rond te neuzen op internet.

Aangezien het onderwerp data is, computers, en het verzamelen van informatie bedacht ik dat icoontjes van computerfolders leuk zou zijn. Het geel van het klassieke folder icoontje staat ook mooi bij het groen van Bits of Freedom. Op grijs komen die kleuren goed uit, en maakt het een beetje moody (het gaat immers over een vorm van dataverzameling die we misschien helemaal niet willen).

Dit design was gelukkig een schot in de roos, en ik ging de schets omzetten in deze stijl omtoveren naar een eerste versie van de infographic.

5. Past alle informatie in het gekozen formaat?

Voor infographics kies ik meestal voor A4 formaat (tenzij het echt als poster gebruikt wordt, dan is A3 fijner). Voor print is een A4 in portret oriëntatie het handigste. Dit was ook ons uitgangspunt bij deze infographic. Ik start altijd met het proppen van alle inhoud en design elementen in mijn InDesign board, om te kijken of de hoeveelheid informatie niet teveel is (het is nooit te weinig, neem dat maar van mij aan).

Hierbij zorg ik er altijd voor dat het kleinste font goed leesbaar is. Voor print is 8pt prima als bijschrift het minimum. Ook heb ik de regel dat een tekst in een infographic nooit meer dan 5 regels mag zijn. Dat is maximaal 35-40 woorden, of 200-220 karakters. Deze infographic was een positieve uitzondering: meestal krijg ik lappen met begeleidende tekst aangeleverd. Ik hoefde dus niet te schrappen en herschrijven.

Voorbeeld: Alle ruwe informatie op het canvas geplakt

6. Eerste versie, feedback & schrappen

De eerste versie met alle informatie er netjes in verwerkt zie je hieronder. Het idee was nog om wat extra data toe te voegen in de vorm van taartgrafieken. Daar werd het een beetje druk van, en het leidde af van de hoofdboodschap, dat idee hebben we geschrapt.

In deze oriëntatie bleken de belangrijkste teksten niet goed leesbaar. Mijn nek is niet zo flexibel dat ik gemakkelijk gedraaide teksten op 90 graden kan lezen, daarom raad ik af om informatie te draaien als het gaat om belangrijke inhoud.

Na het zien van deze versie hebben we er voor de leesbaarheid voor gekozen om hem een kwartslag te draaien (landscape). Dat is overigens ook fijn als je een infographic in een PowerPoint presentatie wilt laten zien, of online wilt verspreiden! Het is altijd puzzelen in het maakproces, als iets niet goed blijkt te werken, dan gooi je het gewoon om!

7. Finetuning & oplevering

De titel moet eruit springen en de meeste aandacht krijgen. Dan leid je het oog van de lezer naar de belangrijkste elementen: de kopjes. Nu de oriëntatie is aangepast leest het een stuk fijner van links naar rechts.

Dan is het tijd om kritisch naar de opbouw te kijken, teksten te controleren (kan het nog duidelijker in makkelijkere taal?), spelfoutjes op te sporen, en designfoutjes te corrigeren.

Feedback van Sarah: “De infographic moet duidelijk maken dat het echt om veel data gaat over jouw lichaam. Een persoonlijk element in de infographic is in deze zin heel belangrijk.”

Om het gevoel van body surveillance (het onderwerp van het onderzoek) beter weer te geven heb ik de dozen de vorm gegeven van een persoon en op links een persoon gemaakt van data. Zo zie je direct dat het gaat over persoonlijke data.

8. Verspreid je infographic!

Het is zonde als na het ontwerpen de infographic in een lade blijft liggen! Het is juist zo handig om via sociale media (LinkedIn, Twitter) te verspreiden. Of schrijf er een blog over, plaats hem op een website, of vraag een goed bezochte website om hem voor jou te plaatsen.

De infographic voor Bits of Freedom met meer informatie over het project kun je hier bekijken: https://www.bitsoffreedom.nl/2020/12/16/body-surveillance-niet-het-nieuwe-normaal/

(en maak een geanimeerde versie)

Ik heb inmiddels een geanimeerde infographic gemaakt, dan trekt hij nog meer de aandacht!

Sarah over het proces:

Ik heb Sarah gevraagd wat ze van het proces vond, dit was haar antwoord:

Ik ben erg blij met de infographic! De infographic laat op een begrijpelijke (en leuke) wijze zien hoe er sprake is van “het kwantificeerbaar lichaam” – dit is een belangrijke conclusie in mijn onderzoek en het is ontzettend leuk dat deze ook duidelijk wordt gemaakt in het eindresultaat! De samenwerking verliep goed. Liesbeth communiceerde duidelijk en snel en had binnen een korte tijd een concept voor de infographic. Ik kreeg een overzicht van meerdere versies/opties waardoor er aandacht werd besteed aan de verschillende soorten vormgeving.

Wil je zelf een infographic? Neem dan contact met me op! Het maken van een infographic kost ongeveer €950 tot €1650, afhankelijk van hoe complex het is en of je hem geanimeerd wilt!